بررسی مفهوم شهر هوشمند: ادغام فناوری اطلاعات برای بهبود کیفیت زندگی و خدمات شهری
الموضوعات :منا وزیری 1 * , نگین بنی خلیفی 2 , سید مجید مفیدی شمیرانی 3
1 - گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ايران .
2 - فارغ التحصیلگروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ايران. کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشگاه علم و صنعت، تهران، ايران.
3 - گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ايران.
الکلمات المفتاحية: شهر هوشمند, فناوری اطلاعات, دنیای مجازی, ارتباطات.,
ملخص المقالة :
عصری که با شهرنشینی شتابان و سرعت بالای فناوری اطلاعات و ارتباطات همراه است، شهری را می‌طلبد که توانایی بروز مفاهیم نوین در حوزه شهرسازی، تطبیق و هماهنگی لازم را از خود نشان دهد. به همین منظور شهرها با الهام از فناوری‌های جدید، خدمات شهری را در جهت بهبود کیفیت خدمات دولتی در جامعه به مردم ارائه می‌دهند. این نگرش نوین نسبت به شهرها، می‌تواند منجر به بهبود شرایط زندگی ساکنان آن شود. لذا نیاز به نگاهی متفاوت و مفهومی نوین در شهر هوشمند برای این منظور ایجاد شده که به آن چارچوبی نوین بدهد. اهداف اصلی شهر هوشمند دربرگیرنده بهینه‌‌سازی فعالیت‌های شهری، ارتقاء رشد اقتصادی و بهبود کیفیت زندگی شهروندان است. این تحقیق با محوریت مفهوم شهر هوشمند، اهداف و شاخص‌های آن صورت گرفته. روش پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی از نوع کاربردی است که جمع‌آوری داده‌های موردنیاز با استفاده از اطلاعات کتابخانه‌ای و مقالات معتبر انجام شده است. نتایج حاصل نشان می‌دهد که شهر هوشمند به شاخص‌هایی نظیر مدیریت، انرژی، ساختمان، حمل‌ونقل، خدمات شهری و درمانی، فناوری و شهروندان هوشمند دست یافته است. زمینه‌های کلیدی شهر هوشمند شامل اقتصاد، مردم و حکومت، محیط و زندگی هوشمند می‌شوند که این موارد می‌تواند باعث بهره‌وری بیشتر از انرژی، افزایش بازدهی، تحلیل دقیق مصرف و جمع‌آوری داده‌های لازم شود. نتیجه، این اقدامات منجر به پیشرفت شهرها، ایجاد بینش‌هایی نوین که موجب ارتقاء شرایط زندگی ساکنان آن خواهد شد. تعاریف نوین موجب اطلاع‌رسانی به نسل‌های آتی و به‌کارگیری آن‌ها در بتن شهرها، جامعه و دستیابی شهری با مفاهیم هوشمند خواهد انجامید.
1- بهزادفر، مصطفی(1382). ضرورت‌ها و موانع ایجاد شهر هوشمند در ایران. هنرهای زیبا، 15، 14-27.
2- هالگوا، جرمین آر(1401). شهرهای هوشمند. ترجمه بهزادفر، مصطفی؛ و میرزاخانی، آرمان. تهران: انتشارات طحان.
3- پوراحمد، احمد؛ زیاری، کرامت¬الله؛ حاتمی¬نژاد، حسین؛ و پارساپشاه آبادی، شهرام(1397). مفهوم و ویژگی‌های شهر هوشمند. باغ نظر 15(58)، 5-26.
4- پورجوان، خسرو(1398). تبیین شهر هوشمند و راهکارهای حمل‌ونقل هوشمند شهری. کارافن، 16(45)، 15-34. 20.1001.1.23829796.1398.16.45.12.5dor:
5- جلیلی صدرآباد، سمیه؛ و رجبی، ابوالقاسم(1401). پیش درآمدی بر تحقق بخشی به مدل بلوغ شهر هوشمند در ایران، 6-30.
6- حسنی، زهرا؛ و احمدی، فرشته(1399). تبیین معیارها و شاخص‌های شهر هوشمند در شهرهای جدید با تأکید بر زندگی هوشمند. کنفرانس ملی عمران، معماری و فناوری اطلاعات در زندگی شهری.
7- دبیرخانه و مرکز تهران هوشمند(1397). سیر تکاملی توسعه شهرهای هوشمند از منظر: کاربردها، کیفیت زندگی، درس آموخته‌ها، حکمروایی هوشمند، زنجیره ارزش (ویژه‌نامه مدیریتی). انتشارات سازمان و فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران، تهران.
8- دبیرخانه و مرکز تهران هوشمند(1397). شاخص¬های کلیدی در شهرهای هوشمند؛ به همراه روش اندازه‌گیری آن¬ها. تهران: انتشارات سازمان و فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران.
9- ذاکری، علی؛ طاهری¬دمنه، محسن؛ و عبادی¬نژاد، مریم(1400). آینده‌نگاری شهری مشارکتی: یافته‌هایی از یک قوم‌نگاری رخداد در شهر اصفهان. دو فصلنامه آینده‌پژوهی ایران، 6(1)، 27-56. 10.30479/JFS.2021.15091.1268doi:
10- شامی، محمدرضا؛ بیگدلی¬راد، وحید؛ و معینی¬فر، مریم(1400). تبین مفاهیم و ارزیابی ابعاد شهر هوشمند با تأکید بر زندگی هوشمند شهری در کلان‌شهر تهران. جغرافیا و برنامه¬ریزی منطقه¬ای، 12(1)، 137-151. 10.22034/JGEOQ.2021.141774doi:
11- عبادی نژاد، مریم؛ طاهری، حسن؛ و ذاکری، علی(1400)، پس‌نگری برای تحقق شهر هوشمند در افق؛ 1420 مطالعه موردی: شهر اصفهان، فصلنامه چشم‌انداز شهرهای آینده، 2(4)، 1-23.
12- كستلز، مانوئل(1380). عصر اطلاعات ظهور جامعه شبكه¬اي. ترجمه احمد عليقليان و افشین خاک‌باز. تهران: طرح نو.
13- مقتدری، فریناز(1398). چارچوب طراحی شهری برای نسل جدید شهرهای هوشمند. تهران: نشر آذرخش.
14- مهدی¬زاده، معین(1398). بررسی رابطه بین شهر هوشمند، توسعه پایدار و چالش‌های دستیابی به شهر هوشمند پایدار. شباک، 5(7)، 119-128.
15- Abbas, H., Shaheen, S., & Amin, M. (2019). Engineering Large Complex Critical Infrastructures of Future Smart Cities as Self-adaptive Systems. In Security in Smart Cities: Models, Applications, and Challenges. Springer, Cham. ISBN 978-3-030-01560-2. (143-170). doi:10.1007/978-3-030-01560-2_7
16- Alawadhi, S., Aldama-Nalda, A., Chourabi, H., Gil-Garcia, J. R., Leung, S., Mellouli, S., ... & Walker, S. (2012). Building understanding of smart city initiatives. In Electronic Government: 11th IFIP WG 8.5 International Conference, EGOV 2012, Kristiansand, Norway, September 3-6, 2012. Proceedings 11 (pp. 40-53). Springer Berlin Heidelberg. doi:10.1007/978-3-642-33489-4_4
17- Albino, V., Berardi, U., & Dangelico, R. M. (2015). Smart cities: Definitions, dimensions, performance, and initiatives. Journal of urban technology, 22(1), 3-21. doi:10.1080/10630732.2014.942092
18- Al-Hader, M., & Rodzi, A. (2009). The smart city infrastructure development & monitoring. Theoretical and Empirical Researches in Urban Management, 4(2 (11), 87-94.
19- Capra, C. F. (2016). The Smart City and its citizens: Governance and citizen participation in Amsterdam Smart City. International Journal of E-Planning Research (IJEPR), 5(1), 20-38. doi:10.4018/IJEPR.2016010102
20- Caragliu, A., Del Bo, C., & Nijkamp, P. (2009). March. Smart Cities in Europe, Paper presented to the Creating Smarter Cities Conference, Corp. Hong Kong.
21- David, N., Justice, J., & McNutt, J. G. (2015). Smart cities are transparent cities: The role of fiscal transparency in smart city governance. Transforming city governments for successful Smart cities, 69-86. doi:org/10.1007/978-3-319-03167-5_5
22- Deakin, M., & Allwinkle, S. (2007). Urban regeneration and sustainable communities: The role of networks, innovation, and creativity in building successful partnerships. Journal of Urban Technology, 14(1), 77-91. doi:10.1080/10630730701260118
23- Eger, J. (1998). CYBERPLACE: Building the smart communities of tomorrow. I Way, 21(1), 33-38.
24- Feizi, A., Joo, S., Kwigizile, V., & Oh, J. S. (2020). A pervasive framework toward sustainability and smart-growth: Assessing multifaceted transportation performance measures for smart cities. Journal of Transport & Health, 19, 100956. doi:10.1016/j.jth.2020.100956
25- Frost & Sullivan. (2009). Smart Cities, Value Proposition. Retrieved from: https://frostandsullivaninstitute.org/8-smart-city-initiatives-around-the-world-contributing-to-better-quality-of-life/.
26- Giffinger, R. Kramar, H. &Haindl, G. (2008). The Role of Rankings in Growing City Competition, In Proceedings of the 11th European Urban Research Association (EURA) Conference, Milan, Italy, October,Available from http://public. Tuwien. ac., At/ files/ pubdat_ 167218, Pdf, (9-11). doi:10.1080/17535069.2010.524420
27- Giffinger, R., Haindlmaier, G., & Kramar, H. (2010). The role of rankings in growing city competition. Urban research & practice, 3(3), 299-312. doi:10.1080/17535069.2010.524420
28- Hyeok, Y. J. (2012).Smart city strategy. Smart City Consultant KC Smart Services KT
29- Komninos, N. (2013). Intelligent cities: innovation, knowledge systems and digital spaces. Routledge. doi:10.4324/9780203857748
30- Meijer, A.J., & Rodriguez Bolivar, M.P. (2015). Governing the Smart city: Scaling- up the Search for socio-Techno Synergy, EGPA Conference, Edinburgh, Scotland.
31- Nam, T., & Pardo, T. A. (2008, June). Conceptualizing smart city with dimensions of technology, people, and institutions. In Proceedings of the 12th annual international digital government research conference: digital government innovation in challenging times (pp. 282-291). doi:10.1145/2037556.203760
32- Nam, T., & Pardo, T. A. (2011, September). Smart city as urban innovation: Focusing on management, policy, and context. In Proceedings of the 5th international conference on theory and practice of electronic governance (pp. 185-194). doi:10.1145/2072069.2072100
33- Ojo, A., Curry, E., Janowski, T., & Dzhusupova, Z. (2015). Designing next generation smart city initiatives: The SCID framework. Transforming city governments for successful smart cities, 43-67.
34- Probst, L., Monfardini, E., Frideres, L., Cedola, D., & Luxembourg, P. (2014). Smart Living Smart construction products and processes. European Union, February.
35- Washburn, D., Sindhu, U., Balaouras, S., Dines, R. A., Hayes, N., & Nelson, L. E. (2009). Helping CIOs understand “smart city” initiatives. Growth, 17(2), 1-17.
36- Zuboff, S. (1988). In the age of the smart machine: The future of work and power. Basic Books, Inc.
37- Zwick, A., & Spicer, Z. (2024). Examining the Smart City Generational Model: Conceptualizations, Implementations, and Infrastructure Canada's Smart City Challenge. Urban Affairs Review, 60(4), 1229-1253. doi:10.1177/107808742312222