جهت‌گیری بهینه ساختمان باهدف سایه‌اندازی مطلوب و کاهش مصرف انرژی (نمونه موردی خانه موسیقی تهران)
الموضوعات :
1 - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه فناوری معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب، تهران، ایران.
2 - عضو هیات علمی، گروه معماری، واحد هشتگرد، دانشگاه آزاد اسلامی، هشتگرد، ایران
الکلمات المفتاحية: جهت‌گیری بهینه, مصرف انرژی, سایه‌اندازی, الگوریتم ژنتیک, بهینه‌سازی,
ملخص المقالة :
روند رو به افزایش رشد جمعیت، بحران انرژی و رو به اتمام بودن منابع انرژی در کره زمین، همگی هشدارهایی هستند برای تمامی علوم و در تمام زمینه‌ها و حرفه‌ها، برای کمک به پایداری وضع موجود. ازآنجایی‌که مقدار زیادی از مصرف انرژی در دنیا صرف مصارف ساختمانی می‌گردد و از این میزان مقدار قابل‌توجهی صرف بار سرمایش و گرمایش و ایجاد آسایش حرارتی در ساختمان می‌گردد، توجه و مطالعه در این زمینه به‌شدت موردتوجه می‌باشد. در این پژوهش با انتخاب یک ساختمان به‌عنوان نمونه موردی، میزان تابش نور خورشید دریافتی توسط سطوح عمودی، بررسی‌شده است؛ و در ادامه با استفاده از روش شبیه‌سازی و نرم‌افزارهای مرتبط، به‌طور بی‌درنگ زاویه‌های متفاوتی بین صفر تا 180 درجه چرخش برای ساختمان درنظر گرفته‌شده است تا زاویه قرارگیری ساختمان بهینه گردد. زاویه بهینه به این معنا که کمترین میزان انرژی خورشید در سطوح عمودی دریافت شود و بیشترین میزان سایه‌اندازی را داشته باشیم. در رابطه با میزان نور خورشید دریافتی در ساختمان و زاویه بهینه پژوهش‌هایی بالاخص در سال‌های گذشته انجام‌شده است که نرم‌افزار مورداستفاده و نیز اندازه‌گیری بر روی سطوح عمودی در شهر تهران در این تحقیق، به‌عنوان نوآوری پژوهش محسوب می‌گردد. نتایج زاویه بهینه را به همراه نمودارهای تحلیل انرژی ساختمان نمایش می‌دهد.
1- ابراهیم پور، ع.، و کریمی واحد، ی. (1391). روش‌های مناسب بهینه‌سازی مصرف انرژی در یك ساختمان دانشگاهی در تبریز. مهندسی مکانیك مدرس، 12(4)، 91-104.
2- اكبري، ح.، هادوي، ف.، زماني، م.، و علي¬پور، ی. (1395). تعيين جهت‌های مناسب استقرار ساختمان به‌منظور دريافت بهينه تابش خورشيدي در شهر زنجان. آمایش محیط، 9(33)، 155-173.
3- اکبری، ح.، و ابراهیمی، ح. (1399). طراحی اقلیمی فرم، نسبت ابعادی و جهت استقرار ساختمان بر اساس تابش خورشید در شهر تهران. مطالعات برنامه‌ریزی سکونتگاه‌های انسانی، 53(15), 1175-1188.
4- برزگر، ز.، و حیدری، ش. (1392). بررسی تأثیر تابش دریافتی خورشید در بدنه‌های ساختمان بر مصرف انرژی‌بخش خانگی، نمونه موردی جهت‌گیری جنوب غربی و جنوب شرقی در شهر شیراز. نشریه هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی، 18(1)، 45-56.
5- جهان‌بخش، ح.، و غفارزاده، آ. (1396). بررسی رابطه و میزان تأثیر تابش خورشیدی بر بدنه ساختمان در تعیین جهت‌گیری بنا باهدف کاهش مصرف انرژی نمونه موردی: ساختمان مسکونی در اصفهان. نشریه انرژی ایران، 20(2), 85-101.
6- حجازی کناری، ر. (1384). بررسی راهکارهای طراحی اقلیمی با توجه به عوامل پنج‌گانه کل به‌جز نگر (مقایسه تأثیر عامل دما و رطوبت). چهارمین همایش بین‌المللی بهینه‌سازی مصرف سوخت در ساختمان، تهران.
7- عظمتي ع.، و حسينی، ح. (1390). بررسي تأثیر جهت‌گیری ساختمان‌های آموزشي بر بارهاي حرارتي و برودتي در اقلیم‌های مختلف. علوم و تکنولوژی محیط زیست، 15(12)، 147-157.
8- کسمایی، م. (1382). اقلیم و معماری. نشر خاک، تهران.
9- مدیری، م.، ذهاب ناظوری، س.، علی بخشی، ز.، افشارمنش، ح.، و عباسی، م. (1391). بررسی جهت مناسب استقرار ساختمان‌ها بر اساس تابش آفتاب و جهت باد (مطالعه موردی شهر گرگان). فصلنامه علمی – پژوهشی جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه‌ای)، 2(2)، 141-156.
10- یاوری، ک.، و احمدزاده، خ. (1389). بررسی رابطه‌ی مصرف انرژی و ساختار جمعیت (مطالعه موردی: کشورهای آسیای جنوب غربی). فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، 7(25)، 33-62.
11- شیخی نشلجی، م.، مهدی¬زاده سراج، ف. (1401). طراحی سایبان هوشمند برای ساختمان اداری جهت کنترل ورود نور مستقیم خورشید مبتنی بر کاهش بار سرمایشی با الگوبرداری از گره‌های ایرانی اسلامی. فصلنامه علمی پژوهش‌های معماری نوین، 2(1)، 7-26.
12- مولایی، م. م.، پیله¬چی¬ها، پ.، زرین¬مهر، ز.، شاعری، ج. (1399). بررسی ترکیب فضای باز و بسته شهری بر کارایی دودکش خورشیدی، مورد مطالعاتی: ساختمان اداری در اقلیم گرم و خشک شیراز. معماری و شهرسازی آرمان¬شهر، 13(31)، 157-167.
13-
14- António, C. A. C. Monteiro, J. B. & Afonso, C. F. (2014). Optimal topology of urban buildings for maximization of annual solar irradiation availability using a genetic algorithm. Applied thermal engineering, 73(1), 424-437.
15- Bomfim, K. & Tavares, F. (2019). Building facade optimization for maximizing the incident solar radiation.
16- Chenari, B., Carrilho, J. D., & da Silva, M. G. (2016). Towards sustainable, energy-efficient and healthy ventilation strategies in buildings: A review. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 59, 1426-1447.
17- Chwieduk, D., & Bogdanska, B. (2004). Some recommendations for inclinations and orientations of building elements under solar radiation in Polish conditions. Renewable energy, 29(9), 1569-1581.
18- Du, X. Li, Y. Wang, P. Ma, Z. Li, D. & Wu, C. (2021). Design and optimization of solar tracker with u-pru-pus parallel mechanism. Mechanism and Machine Theory, 155, 104107.
19- Grynning, S., Gustavsen, A., Time, B., & Jelle, B. P. (2013). Windows in the buildings of tomorrow: Energy losers or energy gainers?. Energy and buildings, 61, 185-192.
20- Gupta, R., & Ralegaonkar, R. V. (2004). Estimation of beam radiation for optimal orientation and shape decision of buildings in India. Architectural Journal of Institution of Engineers India, 85, 27-32.
21- IPCC (International Panel on Climate Change). (2014). Climate change 2014: mitigation of climate change. In: Edenhofer O, Pichs-Madruga R, Sokona Y, Farahani E, Kadner S, Seyboth K, et al. editors. Contribution of Working Group III to the fifth assessment report of the intergovernmental panel on climate
change. Cambridge, United Kingdom and New York, NY, USA: Cambridge University Press.
22- Karimpour, M., Belusko, M., Xing, K., Boland, J., & Bruno, F. (2015). Impact of climate change on the design of energy efficient residential building envelopes. Energy and Buildings, 87, 142-154.
23- Li, D. H., Yang, L., & Lam, J. C. (2012). Impact of climate change on energy use in the built environment in different climate zones–a review. Energy, 42(1), 103-112.
24- Li, X. & Ratti, C. (2019). Mapping the spatio-temporal distribution of solar radiation within street canyons of Boston using Google Street View panoramas and building height model. Landscape and urban planning, 191, 103387.
25- Liping, W., & Hien, W. N. (2007). The impacts of ventilation strategies and facade on indoor thermal environment for naturally ventilated residential buildings in Singapore. Building and Environment, 42(12), 4006-4015.
26- Radhi, H. (2009). Evaluating the potential impact of global warming on the UAE residential buildings–A contribution to reduce the CO2 emissions. Building and environment, 44(12), 2451-2462.
27- Santamouris, M., & Kolokotsa, D. (2015). On the impact of urban overheating and extreme climatic conditions on housing, energy, comfort and environmental quality of vulnerable population in Europe. Energy and Buildings, 98, 125-133.
28- Ürge-Vorsatz, D, Eyre, N, Graham, P, Harvey, D, Hertwich, E, Jiang, Y. (2012). Chapter 10-energy end-use: building. In: Global energy assessment - toward a sustainable future. Cambridge University Press, Cambridge, UK and New York, NY, USA and the International Institute for Applied Systems Analysis, Laxenburg, Austria
29- Waddicor, D. A., Fuentes, E., Sisó, L., Salom, J., Favre, B., Jiménez, C., & Azar, M. (2016). Climate change and building ageing impact on building energy performance and mitigation measures application: A case study in Turin, northern Italy. Building and Environment, 102, 13-25.
30- Wu, J. Li, X. Lin, Y. Yan, Y. & Tu, J. (2020). A PMV-based HVAC control strategy for office rooms subjected to solar radiation. Building and Environment, 177, 106